|
U bent in de
wondere wereld van de Siberische Kat en
de point variant
de Neva Masquerade |
||||
Verdunde kleuren
Deze locus regelt de
vorm van de melanocyt. Hier kunnen zich de dominante allele D, en de
recessieve allele d bevinden. D staat voor dark, en dit gen zorgt voor
normaal gevormde melanocyten, die dus op doodnormale wijze volop melaninen
kunnen produceren. Bij de aanwezigheid van D zijn de kleuren dan ook op volle
sterkte en dus onverdund zwart, chocolate, cinnamon of rood. Het gen D heeft
echter een mutant: d, dat staat voor 'dilute' of 'dilution' (de engelse
betekenis van verdunning). Wanneer dit recessieve gen homozygoot (dd) aanwezig
is, wordt de melanocyt niet meer op normale wijze gevormd zoals bij D. Nu raakt
de cel iets misvormd. Het resultaat van een door d misvormde melanocyten/
pigmentcellen, is dat deze niet meer op op volle sterkte melaninen kunnen
produceren. Door de misvorming van de pigmentcel worden er minder, maar wel
grotere melaninen geproduceerd. Doordat het er minder zijn dan normaal, en ze
ook nog eens gaan samen klonteren ontstaan er lege plekken in de haren, waardoor
de oorspronkelijke zwarte/ chocolate/cinnamon of rode kleur wordt verbleekt. Het
resultaat is veel lichtere verdunde vachtkleur. Aangezien d alle melanocyten
aantast wordt alle kleuring verdund, zowel bij tabbies, effen katten als torties
(zowel het zwarte/chocolate/cinnamon gedeelte als het rode). Wanneer het dilute
gen d homozygoot aanwezig is worden de vier onverdunde basiskleuren tot de
volgende kleuren verdund:
Zoals ik net al zij worden
bij een tortie poes beide kleuren verdund. Hierdoor wordt een oorspronkelijke
zwart tortie verdund tot blauwcrème (aa B- dd XOXo), een chocolate tortie tot
lilaccrème (aa b- dd XOXo) en een cinnamontortie tot een fawncrème (aa blbl
dd XOXo). En zo geld dus bij de aanwezigheid van A (agouti, dus tabby) het
zelfde; een oorspronkelijk chocolate tabby blotched wordt nu dus verdund tot een
lilac tabby blotched en heeft dus als genotype A- bb dd tata
mcmc spsp XoXo/ XoY.
Er bestaat nog een apart,
zeer zeldzaam gen dat te maken heeft met verdunde kleuren. Dit is het dominante
gen Dm dat staat voor ‘dilute modifier’ oftewel verdunningswijziger. Dit gen
ligt op andere locus dan D en d, en is dus geen allele van deze twee. Waar en
hoe het gen precies in het pigmentatie proces ingrijpt weet ik niet, maar wat
wel zeker is, is dat het effect heeft op verdunde vachtkleuren. Deze
kleuren -dus blauw, lilac, fawn en crème) worden bij de aanwezigheid van Dm nog
eens extra verdund. Het typische van dit gen is dat het alleen werkt bij katten
die homozygoot zijn voor het verdunningsgen (dd), en dus alleen bij katten met
een verdunde kleur. Is de 'Dilute Modifier' Dm aanwezig bij een kat met een
onverdunde kleur (zwart,chocolate,cinnamon,rood) -waarbij het dominante gen D
dus aanwezig is- dan heeft het helemaal geen effect. Het Dm-gen veranderd
Blauw in caramel; een veel lichtere blauwe kat -maar nog wel
donkerder dan lilac- met een bruinachtige tint daarover heen. Lilac wordt
extra verbleekt waardoor Taupe ontstaat. Fawn krijgt ook een veel
lichtere tint, maar wordt nog gewoon fawn genoemd. En Crème kan worden
verbleekt tot Apricot; een lichte, abrikoosachtige kleur.
Het dominante gen Dm -wat
de verdunde kleur nog eens extra verbleekt- heeft nog een tegen hangende allele,
namelijk de recessieve dm, die de verdunde kleur niet verbleekt. Veruit de
meeste katten zijn gewoon dmdm, aangezien de dominante variant - en daarbij dus
de kleuren caramel, taupe en apricot- zeer zeldzaam is.
Ik zal nog even een
overzicht geven van alle mogelijke verdunningen.
* Bij een onverdunde kleur
kan het dominante gen Dm wel aanwezig zijn, maar heeft het geen effect.
Vanzelfsprekend is het natuurlijk dat het gen Dm zowel verdunde effen katten,
verdunde tabbies als verdunde torties nog eens extra kan verbleken. Zo is het
mogelijk dat een oorspronkelijke zwart tortie (aa B- D- Dm-/ dmdm XOXo) kan
worden verbleekt tot een caramel/apricot tortie. (aa B- dd Dm- XOXo).
Het fokken met katten met
een verdunde kleur is betrekkelijk eenvoudig, aangezien er geen sprake is van
een 'normale' monohybride overerving. Zo zal verdund (dd) X verdund (dd) altijd
verdunde kittens geven, en is het theoretisch onmogelijk dat hier een onverdund
kitten uit geboren wordt. Maar aangezien het dilute gen recessief is, kan het
wel voorkomen dat twee onverdunde katten kittens met een verdunde vachtkleur
voorbrengen. Er is hier sprake van dragerschap. De ouders dragen dus beide het
verdunningsgen, en zijn dus heterozygoot (Dd), aangezien ze kittens met een
verdunde vachtkleur (dd) krijgen. In een kattenblad heb ik een keer een artikel
gelezen over een kruising tussen twee lilac katten (b- dd X b- dd), waar een
blauw kitten (B- dd) uit geboren werd. Dit zou onmogelijk moeten zijn, aangezien
b recessief is t.o.v B, en deze bij beide ouders (ze zijn immers lilac) afwezig
moet zijn. Maar wat bleek nou, één van de ouders was waarschijnlijk caramel (het
verschil tussen caramel en lilac is soms moeilijk te zien) , en dan is het
dominante en B wél aanwezig. Zo is de geboorte van een blauw kitten dus wel
mogelijk. De caramelkleurige ouder moet echter wel heterozygoot zijn voor Dm,
aangezien er anders geen blauw kitten (B- dd dmdm) geboren kan worden. Dit soort
voorvallen zijn echter heel zeldzaam, aangezien de verschijning van de 'Dilute
Modifier' überhaupt al heel erg gering is.
overzicht van genotypen: blauw tabby: A- B- dd dmdm XoXo/ XoY
blauw tortie effen: aa B- dd dmdm
XOXo *
caramel effen: aa B- dd Dm- XoXo/ XoY *
caramel tortie (caramel/apricot) effen :
aa B- dd Dm- XOXo lilac effen: aa b- dd dmdm XoXo/ XoY
lilac tabby Mackerel:
A- b- dd dmdm tata
Mc- spsp XoXo/ XoY *
taupe effen: aa b- dd Dm- XoXo/ XoY
* taupe tortie (taupe/apricot)
tabby blotched: A- b- dd
Dm- tata mcmc spsp XOXo
fawn effen:
aa blbl dd dmdm XoXo/ XoY fawn
tortie: aa blbl
dd dmdm XOXo *
fawn extra verbleekt effen: aa blbl
dd Dm- XoXo/ XoY crème effen (fenotypisch bijna gelijk aan crème tabby):
aa dd dmdm XOXO/ XOY
crème tabby:
A- dd dmdm XOXO/ XOY
* apricot effen:
aa dd Dm- XOXO/ XOY
* apricot tabby:
A- dd Dm- XOXO/ XOY
*
deze kleuren zijn zo zeldzaam, dat de
dm locus bijna nooit in het genotype op genomen wordt. Bekijk
de mogelijkheden in kruisingsschema's
Theorie en genetica door Mirjam van
Dalum
Copyright 2012 © Siberische Kat Info. All Rights Reserved. Disclaimer
|
|||||