| |
FIP
|
Wat is FIP voor een ziekte?
 FIP is een virusziekte die wordt veroorzaakt door een
(gemuteerd) coronavirus. Dit feline coronavirus (FcoV)
is in eerste instantie onschuldig en veroorzaakt alleen
wat lichte diarree, echter als het muteert kan de ziekte
FIP ontstaan. De meeste katten maken in hun leven wel
eens een infectie door met het coronavirus.
Binnen sommige kattenpopulaties zijn zelfs 80-90% van de
katten met antilichamen tegen het coronavirus gemeten
(=seropositief voor het FcoV), deze katten zijn dus ooit
in aanraking geweest met het coronavirus. 1 - 5 % van de
seropositieve katten zal FIP kunnen ontwikkelen. 100 %
van de katten die FIP krijgen gaan dood.
Een deel van de katten, die ooit een infectie met
corona hebben doorgemaakt kan drager blijven, het virus
blijft dan aanwezig in het lichaam. Deze katten zijn
hier niet ziek van maar ze kunnen het virus wel
verspreiden.
De huidige theorie is dat onder bepaalde omstandigheden
het coronavirus, dat nog in het lichaam aanwezig is,
gaat muteren (= van DNA samenstelling veranderen) tot
een kwaadaardige variant. We spreken dan van FIP.
Dit "FIP" virus kan macrofagen (= bepaald type
ontstekingscel) binnendringen en zich hierin
vermeerderen. Op deze manier verspreidt het virus zich
door de bloedbaan. Het ziektebeeld van FIP wordt
veroorzaakt door een afweerreactie van het lichaam tegen
deze geïnfecteerde macrofagen. Er worden zogenaamde
immuun complexen gevormd die gaan vastlopen in kleine
bloedvaatjes waardoor op die plaatsen ontstekingen
ontstaan in en rond deze bloedvaatjes en organen.
Wat zijn de symptomen van een kat met
FIP?
Er zijn 2 vormen van FIP:
Een natte vorm.
Dit is de acute vorm waarbij kleine
bloedvaten vocht gaan lekken en er
vrij vocht in de buikholte en/of
borstholte ontstaat. Dit vocht is
vaak geel en dradentrekkend (ten
gevolge van een hoog eiwitgehalte en
fibrine). Katten met deze vorm van
FIP zijn erg ziek. Ze hebben vaak
hoge koorts en een dikke buik. Ze
kunnen benauwd zijn als er vocht in
de borstholte aanwezig is.
De droge vorm.
Dit is de chronische vorm waarbij er
in verschillende organen door het
hele lichaam kleine
ontstekingshaarden ontstaan. Veel
voorkomende organen zijn de lever,
de nieren, de ogen en de hersenen.
|
Wanneer muteert het?
 Of het onschuldige coronavirus in het lichaam
van de kat muteert tot FIP hangt af van een
aantal factoren. O.a. de virusstam, genetisch
bepaalde afweer van de kat, andere
virusinfecties (FIV,
FeLV)
en het doormaken van stress ( zoals teveel
katten in een groep, dracht en geboorte,
verhuizing, naar nieuwe eigenaar, andere kat in
de groep) spelen een belangrijke rol. Katten die
jonger zijn dan 2 jaar of ouder dan 10 jaar
kunnen eerder FIP ontwikkelen. Wij zien in onze
kattendierenkliniek de laatste jaren
opvallend veel jonge katten (5-8 maanden oud)
met FIP.
Hoe kan een kat besmet raken met het
coronavirus?
Katten die besmet zijn met het coronavirus
kunnen het virus uitscheiden via de ontlasting,
speeksel en de urine. Andere katten kunnen het
virus via de neus en/of bek opnemen. Iedere kat
kan in contact komen met dit onschuldige
coronavirus en daar wat diarree van hebben maar
dus niet iedere kat ontwikkelt ook FIP, zoals
hierboven beschreven staat.
Is FIP wel of niet besmettelijk?
Wanneer in een groep katten FIP optreedt beperkt
de ziekte zich vaak tot een enkele kat. Het "FIP"-virus
lijkt zich niet gemakkelijk te verspreiden. Het
is mogelijk dat het "FIP"-virus, dat door deze
kat wordt uitgescheiden, niet meer besmettelijk
is voor andere katten. Een andere theorie is dat
andere katten wel besmet worden door het "FIP"-virus
maar dat zij voldoende bescherming hebben
doordat zij antilichamen hebben tegen het
onschuldige coronavirus. Er zal in de komende
jaren meer onderzoek gedaan moeten worden om
meer te weten te komen over FIP.
Wat zijn de symptomen van een kat met
FIP?
Er zijn 2 vormen van FIP:
Een natte vorm.
Dit is de acute vorm waarbij kleine
bloedvaten vocht gaan lekken en er
vrij vocht in de buikholte en/of
borstholte ontstaat. Dit vocht is
vaak geel en dradentrekkend (ten
gevolge van een hoog eiwitgehalte en
fibrine). Katten met deze vorm van
FIP zijn erg ziek. Ze hebben vaak
hoge koorts en een dikke buik. Ze
kunnen benauwd zijn als er vocht in
de borstholte aanwezig is.
De droge vorm.
Dit is de chronische vorm waarbij er
in verschillende organen door het
hele lichaam kleine
ontstekingshaarden ontstaan. Veel
voorkomende organen zijn de lever,
de nieren, de ogen en de hersenen.
|
De
symptomen van FIP zijn divers. NB: niet
elk symptoom hoeft voor te komen.
Symptomen kunnen zijn:
-
Slecht eten
- Koorts
- Slechte vacht
- Lusteloosheid/sloomheid
- Slechte groei
- Vermageren
- Oogontstekingen: uveitis -> zie
de foto hier rechtsboven, let op:
uveitis kun je ook bij
FeLV
en
FIV
zien.
Dikke volle buik door vocht in
de buik (ascites)
Benauwdheid door vocht in
borstholte (hydrothorax)
Gele slijmvliezen en huid (icterus
of geelzucht) als de lever is
aangetast
Braken en diarree
Epileptische aanvallen, als er
ontstekingen in de hersenen zijn.
Soms valt de eigenaar alleen een
gedragsverandering op.
|
Nystagmus
Zie het filmpje (klik op de link)
let op de ogen die gaan heen en
weer. Vooral aan het rechteroog
(voor u links) is dit goed te zien.
Neurologische verschijnselen
(verlammingen)
Bij jonge katten zie je vaak een
groeiachterstand .
We krijgen als dierenartsen voor katten
vaak katten op het spreekuur aangeboden
voor een vaccinatie. Ze zijn dan rond de
1 of 1,5 kilogram zwaar. Echter de
leeftijd past niet bij het uiterlijk van
de kat. Ze lijken 3 maanden oud maar
zijn in werkelijkheid dan al 6-7 maanden
oud. Dit kun je met zekerheid zeggen
omdat ze een volwassen gebit hebben. Het
melkgebit is op een leeftijd van 6-7
maanden gewisseld voor het blijvende
gebit. Een goede maat voor de groei van
een kitten is rond de 100 gram per week.
Een kitten van 6 maanden zou rond de
2-2,5 kilogram zwaar moeten zijn !
We krijgen soms jonge katten op ons
spreekuur aangeboden voor een
vaccinatie. Het zijn dan vaak katjes uit
een asiel of van een boerderij. Ze wegen
maar 1-1,5 kg en lijken of ze 12-14
weken oud zijn. Als je dan naar het
gebit kijkt blijkt er een volwassen
gebit aanwezig te zijn! Ze moeten dan
dus al 6-7 maanden oud zijn! Het gewicht
van een kat moet zo'n 2-2,5 kg zijn. De
kittens hebben dus een duidelijke
groeiachterstand.
Ook krijgen we vaak kleine zieke
katjes die ook veel jonger lijken dan ze
in werkelijkheid zijn (zie hierboven).
Vaak is er dan al van alles gegeven om
hun koorts en ontstekingen af te remmen.
Iedere keer met medicijnen leek het goed
te gaan, echter daarna ging het weer
slecht. De kittens groeiden eerst goed
maar beginnen steeds meer van hun
gewicht kwijt te raken, ze kwijnen als
het ware weg. Er is verminderde
weerstand bij deze kittens en ziektes
als Giardia kunnen hun kop op steken.
Het lijkt wel of we steeds meer van
dit soort kittens in onze
kattendierenkliniek aangeboden krijgen. |
Hoe is FIP te diagnosticeren?
FIP rechtstreeks aantonen in het
bloed.
Via bloedonderzoek zijn antilichamen
tegen het coronavirus te bepalen. De
zogenaamde "titer". Echter deze
bloedonderzoeken kunnen geen onderscheid
maken tussen antilichamen tegen het
onschuldige coronavirus en antilichamen
tegen het "FIP"-virus. De aanwezigheid
van antilichamen in het bloed zegt dus
niets over het wel of niet hebben van
FIP. Het betekent alleen dat de kat een
keer in zijn leven in aanraking is
geweest met het onschuldige coronavirus.
We hebben de laatste jaren veel bloed
afgenomen bij katten van cattery's en
bij katten die van FIP verdacht werden
voor de Virologie afdeling van de
faculteit Diergeneeskunde voor een
experimentele FIP test die door middel
van PCR techniek de FIP titer kon
bepalen. Helaas is deze nog niet
betrouwbaar genoeg om in de praktijk te
gebruiken.
Overige bloedonderzoeken:
Door middel van ander
bloedonderzoek kun je aanwijzingen
krijgen dat er FIP is, echter geen
van deze onderzoeken is specifiek
voor een FIP besmetting.
Gamma globulines
Door middel van bloedonderzoek is
wel vast te stellen of er sprake is
van een chronische ontsteking in het
lichaam. Een bepaald deel van de
ontstekingseiwitten (met name
gamma - globulines) in het bloed zal
gaan stijgen. Helaas is dit niet
specifiek voor FIP omdat ook bij
andere chronische ontstekingen deze
fractie verhoogd kan zijn. Hieronder
een bloeduitslag van een hele hoge
gammafractie bij een kat die van FIP
verdacht werd.
Anemie (bloedarmoede)
Lymfopenie (laag aantal
lymfocyten)
Hypo albuminemie (laag gehalte
aan albumine)
Verhoogde Bilirubine, ALAT en
Galzuren (leverwaardes)
Verhoogde ureum en kreatinine
(nierwaardes)
|
Helaas is er op dit moment geen
bloedtest om FIP met zekerheid vast te
stellen.
Het blijft bij een
waarschijnlijkheidsdiagnose. Het
klinisch beeld van de kat in combinatie
met een verhoging van de
gamma - globulines is wel zeer suggestief
voor FIP, vooral als er geel draden
trekkend vocht in de buikholte aanwezig
is.
Definitieve diagnose
De definitieve diagnose FIP kan alleen
gesteld worden door het aantonen van het
virus in weefsels. Dit kan dus alleen
via biopten uit organen of bij sectie.
Heeft een kat geel dradentrekkend
vocht in de buik dan is dit zeer
suggestief voor FIP.
 |
|
|
Is FIP te
behandelen?
Behandeling van FIP
Helaas is FIP niet te behandelen. De meeste
katten die verdacht zijn van FIP overlijden. Bij
de natte vorm gaat dit vaak binnen enkele dagen
tot weken en bij de droge vorm binnen een aantal
maanden tot jaren.
Door middel van medicijnen die het
immuunapparaat onderdrukken (oa. prednisolon)
kunnen de symptomen van FIP verminderd worden.
Secundaire problemen zoals ontstekingen,
koortsaanvallen, nierfalen, lever falen of
epilepsie dienen symptomatisch behandeld te
worden.
Vaccin tegen FIP
Er is een vaccin voor FIP maar de resultaten
zijn wisselend. Er zijn zelfs gevallen waarbij
na vaccinatie juist FIP is ontstaan of het
ziektebeeld verergerde. Op dit moment wordt
geadviseerd om niet te vaccineren tegen FIP.
Interferon
Sinds een aantal jaren is er een
interferonproduct op de markt Virbagen Omega. De
werking berust op een mogelijk direct antiviraal
effect en op de beïnvloeding van de
immuunreactie. Het wordt wel toegepast bij de
behandeling van katten met een verdenking op de
natte vorm van FIP. Er is echter nog niet
voldoende bewijs dat het middel echt effectief
is en kan daarom nog niet als gouden therapie
gelden.
Hoe is FIP te voorkomen?
Zoals uit bovenstaande blijkt, dient het
voorkomen van FIP vooral gebaseerd te zijn op
het voorkomen van infectie met het coronavirus.
Het is dus van belang om de kans op infecties en
de infectiedruk te verkleinen. Omdat ook stress
een belangrijke rol lijkt te spelen in het
ontwikkelen van FIP is het belangrijk om stress
zoveel mogelijk te voorkomen.
Hierbij kan men denken aan:
- Hygiëne! Vooral rond de kattenbak is dit
belangrijk. Verschoon de kattenbak dagelijks
en zorg ervoor dat de omgeving niet besmet
wordt met ontlasting. Bij diarree is dit nog
belangrijker. Was de bakken goed uit met
huishoudelijke reinigers.
- Zet de kattenbakken niet in de buurt van
de eet en drinkbakjes.
- Neem niet teveel katten in een te kleine
ruimte. Huisvest de katten in kleinere
groepen van 3-4 katten en zorg voor optimale
omstandigheden zoals goede voeding, frisse
lucht en aandacht. Dit voorkomt stress en
vermindert de infectiedruk.
- Houd groepen katten constant qua
samenstelling en introduceer liever geen
nieuwe katten. Dit geldt niet alleen voor
katten die in groepen leven (pension/asiel)
maar ook voor katten die in een gewoon
huishouden wonen.
- Vermijd stresssituaties zoals shows en
tentoonstellingen.
- Zorg voor goede voeding.
- In cattery's kan men extra aandacht
besteden aan kittens en drachtige poezen:
Laat de kittens en drachtige poezen niet in
de koppel zitten. Zet moederpoes dus voor de
bevalling apart en laat de kittens ook niet
meer in de koppel. De enige infectiebron is
dan de moeder zelf. Speen de kittens op 5-6
weken en houdt ze apart van de andere
katten. Tot die tijd waren ze beschermd door
de maternale immuniteit (antilichamen die ze
van de moeder hebben gekregen).
Wat is het advies als in een cattery FIP is
opgetreden?
Raak niet gelijk in paniek als u een kat
heeft die van FIP verdacht is!
De verdachte kat zal niet gelijk uw hele
cattery besmetten. Het belangrijkste is dat
u stress situatie uit de weg gaat en de
hygiëne zo goed mogelijk houdt. Het is
verstandig gedurende 3-4 maanden de volgende
maatregelen te nemen:
Katten met verdachte symptomen scheiden
van de overige katten.
Geen nieuwe katten in huis te nemen.
Niet met de katten naar shows en
tentoonstellingen te gaan.
Niet met de katten te fokken, geen
buitendekkingen laten uitvoeren!
Poezen met kittens te scheiden van de
rest van de katten.
Zorg voor goede voeding
Als kattendierenartsen van Dierenkliniek
Wilhelminapark in Utrecht hopen we dat we uitleg
hebben kunnen geven wat FIP voor een soort
ziekte is.
We wensen u veel sterkte met deze lastige
ziekte. Mocht u vragen hebben dan mag u altijd
contact met ons opnemen. |
Op Pawpeds, een overzicht van Feline Enterisch Coronavirus- en Infectieuze Peritonitis Virusinfecties.
Lees hier
verder.Notie van onze dierenarts Natascha
kolsteren.
Uiteraard
hebben wij in Nederland het vaccin niet, want de effectiviteit
is nog onvoldoende bewezen.
In Nederland zijn we daar strenger
in dan.
Copyright 2012 © Siberische Kat Info. All Rights Reserved. Disclaimer
|
|
|
|
